Vương cung thánh đường Lateranô có nhiều tên gọi, ám chỉ thánh Gioan Tẩy Giả, thánh Gioan Tác giả Tin mừng và thậm chí là Chúa Giêsu Kitô Đấng Cứu Thế.
Một trong những ngày lễ dễ gây nhầm lẫn nhất trong năm là ngày 9 tháng 11, lễ Cung hiến Vương cung Thánh đường thánh Gioan Lateranô. Lễ này tôn vinh việc cung hiến nhà thờ chính tòa đầu tiên của Giáo hoàng, nơi các Đức Giáo hoàng đầu tiên đã sống trong nhiều thế kỷ trước khi thành lập thành phố Vatican.
Điều dễ nhầm lẫn nhất về lễ này là Vương cung Thánh đường có nhiều tên gọi và mỗi tên đều có lịch sử riêng.
Vương cung Thánh đường Đấng Cứu Thế Chí Thánh (Basilica of Our Holy Savior)
Đức thánh Giáo hoàng Sylvester lần đầu tiên cung hiến nhà thờ này vào ngày 9 tháng 11 năm 324, dưới tên gọi Vương cung Thánh đường Đấng Cứu Thế (Basilica of Our Savior). Tên này đã được nhắc đến theo nhiều cách, bao gồm Vương cung Thánh đường Đấng Thánh Cứu Thế (Basilica of Saint Savior), có nghĩa đơn giản là “Đấng Cứu Thế Chí Thánh (Holy Savior)”.
Vương cung Thánh đường này trước hết và trên hết được cung hiến cho Chúa Giêsu Kitô, đấng cứu thế của chúng ta.
Vương cung Thánh đường Lateranô
Theo Bách khoa toàn thư Công giáo, “Vào thời cổ đại, địa điểm này là cung điện của gia đình Laterani… Cuối cùng, cung điện đã rơi vào tay Constantine, hoàng đế Kitô giáo đầu tiên, thông qua người vợ Fausta của ông, và chính bà là người đã đặt cho nơi này cái tên mà người ta vẫn gọi vào thời đó, ‘Domus Faustæ.’ Constantine đã trao nó cho Giáo hội vào thời Giáo hoàng Miltiades.”
Để ghi nhận sự kiện lịch sử này, tên Lateranô vẫn tiếp tục được gắn liền với Vương cung Thánh đường cổ này.
Vương cung thánh đường thánh Gioan
Tên “Gioan” sau này được thêm vào Vương cung Thánh đường này do một tu viện dòng Biển Đức của thánh Gioan Tẩy Giả và thánh Gioan Tác giả Tin Mừng được thành lập gần nhà thờ.
Người ta cũng nói rằng giếng rửa tội gắn liền Vương cung Thánh đường đã được đặt tên để vinh danh thánh Gioan Tẩy Giả. Những cái tên này thường được kết hợp theo kiểu viết tắt, dẫn đến một cái tên gây nhầm lẫn là “Thánh Gioan Lateranô” – thực ra không phải là tên một vị thánh.
Trên hết, Vương cung Thánh đường này có bề dày lịch sử và vẫn là “mẹ của tất cả các nhà thờ” và là nhà thờ chính tòa của Đức Giáo hoàng.