(St 2,18-24; Tv 127; Dt 2,9-11; Mc 10,2-12)
Phụng vụ Lời Chúa hôm nay đưa chúng ta về với định chế hôn nhân và gia đình, ý định được Thiên Chúa thiết lập ngay từ buổi đầu của công trình tạo dựng, và đó là căn bản ơn gọi của hữu thể nhân linh. Âm vang sứ điệp của Lời Chúa càng trở nên cấp thiết với con người trong thời đại chúng ta, khi mà định chế hôn nhân đang bị xâm hại cách trầm trọng.
1. Con người, hữu thể hướng tới sự hiệp thông
Được tạo dựng giống hình ảnh Thiên Chúa (x. St 1,26), con người là thọ tạo trổi vượt, “nhân linh ư vạn vật”. Và điều làm cho con người giống Thiên Chúa và mỗi ngày để có thể trở nên giống Người hơn khi con người là hữu thể mở ra các mối tương quan, hướng tới sự hiệp thông liên vị.
Homo capax Dei est - hữu thể có khả năng tương quan liên vị, yếu tố nền tảng làm nên hình ảnh Thiên Chúa nơi con người: tương quan ấy thể hiện trước hết là việc Thiên Chúa giao phó cho con người cai quản mọi loài, khi Người cho Adam đặt tên cho mọi loài Chúa đã dựng nên. Điều này nói lên vai trò của con người trong vũ trụ, được Thiên Chúa mời gọi cai quản vũ hoàn, đồng thời thiết lập một tương quan hài hòa với muôn loài, những thọ sinh của hóa công. Thông điệp Laudato Si, bảo vệ thiên nhiên trong bối cảnh hôm nay nằm trong ý hướng ấy.
Ơn gọi của hữu thể nhân linh chỉ có thể được khẳng định, được nhìn nhận theo hình ảnh Thiên Chúa và giống hình ảnh Người khi họ thiết lập được các mối tương quan hài hòa và lành mạnh, Kinh thánh dạy: “Con người ở một mình không tốt” là như thế: con người ở một mình không tốt khi ho không có tương quan với Thiên Chúa, Hóa Công; con người ở một mình không tốt khi họ không mở ra tương quan với người khác, hình ảnh của Thiên Chúa, và không có tương giao hài hòa với vũ trụ. Nói cách khác, con người chỉ là người khi có hiệp thông liên vị, trong đó biểu hiện rõ nhất nằm trong tận căn của con người là nam là nữ: Thiên Chúa tạo dựng con người giống hình ảnh Thiên Chúa. Người tạo dựng nên họ có nam có nữ” (St 1,26-27). Bởi vậy, sau khi trả lời cho những người đến tra vấn Chúa Giêsu về vấn đề ly dị, Chúa Giêsu đã nại tới “thuở ban đầu”, nghĩa là nằm trong kế hoạch của Thiên Chúa đã khắc ghi trong tâm khảm con người.
Hôn nhân và gia đình là ơn gọi căn bản của con người, ơn gọi hiệp thông, phản chiếu từ sự hiệp thông của Thiên Chúa. Đó là hiệp thông của tình yêu để làm triển nở và thăng tiến thế giới: “Thiên Chúa sáng tạo con người có nam có nữ. Thiên Chúa ban phúc lành cho họ và Thiên Chúa phán với họ: ‘Hãy sinh sôi nảy nở thật nhiều cho đầy mặt đất, và thống trị mặt đất…”
Ơn gọi hướng tới sự hiệp thông giữa những ngôi vị bình đẳng mà sự kết hợp giữa người nam và người nữ là tiêu biểu được Thánh Phaolô gọi là “mầu nhiệm cả”, hình ảnh của Đức Kitô và Hội thánh (x. Ep 5,32).
2. Đức Kitô, khuôn mẫu & trung gian của sự hiệp thông
Tác giả thư tín hữu Do thái đưa chúng ta tới căn nguyên của các mối hiệp thông, Đức Giêsu Kitô. Chính Người là nguồn gốc và cùng đích của mọi loài, đã chấp nhận con đường tự hủy, thua kém để trở nên nhịp cầu đất trời; Thiên Chúa thành nhân, để đan kết tình nhân loại vốn đã bị tội lỗi làm tổn thương. Người đã trút bỏ vinh quang Thiên Chúa, để mặc lấy thân phận tôi đòi, đã trở nên giống anh chị em mình hầu có thể cứu chữa họ nhờ con đường khổ giá.
Khiêm tốn, chìa khóa khải mở lối vào sự hiệp thông: Tội lỗi, kiêu ngạo, tự tôn đã đóng kín con người trước các mối tương quan, với Thiên Chúa, với nhau và với vạn vật. Đức Giêsu mời gọi chúng ta phải khiêm tốn, trở nên trẻ thơ. Điều này có nghĩa gì?
Vì “lòng chai dạ đá”, nghĩa là từ tính ích kỉ. Tội lỗi làm con người quên mất luật căn bản mà Thiên Chúa đã khắc ghi trong thâm tâm: Tội lỗi cắt đứt tương quan liên vị và sự hài hòa với vũ trụ. Khiêm tốn sẽ giúp con người mở ra các mối tương quan: khiêm tốn chân nhận thân phận tội lỗi của mình, sự chai cứng của mình; khiêm tốn để cảm thông cho sai lỗi của người khác; khiêm tốn để đón nhận những cái hay, cảm thông khi đối diện với dở nơi người khác. Đó là chìa khóa mở ra sự hiệp thông, để nên giống con cái Cha trên trời.