Dẫn Nhập
“Sức khỏe là vàng”, câu nói được lưu truyền trong dân gian. Có lẽ ai cũng ý thức được sự quý giá và tầm quan trọng của sức khỏe. Vì thế từ xưa, con người đã biết dùng các phương thế khác nhau để tập luyện cho thân thể được khỏe mạnh.
Với chủng sinh, hoạt động thể dục thể thao không chỉ dừng lại ở việc trau dồi sức khỏe mà còn mang các chiều kích đào tạo nữa.
Thực vậy, một ngày sống tại các chủng viện, dòng tu đầy ắp chương trình của nguyện ngắm, kinh lễ, học tập… Phần lớn những thời giờ này diễn ra trong bầu khí tĩnh lặng để anh em có thể dễ dàng nâng tâm hồn lên Thiên Chúa, để dễ dàng học tập và cũng là cách thể hiện đức bác ái với anh em. Tuy nhiên, nếu thinh lặng nhiều quá sẽ không tốt cho sự cân bằng tâm sinh lý của một con người. Chính vì thế, thời gian thể thao được quý thầy sử dụng tối đa và thậm chí được xem là giờ “sung sướng”, thoải mái nhất trong ngày, là thời gian lý tưởng để mọi người có thể xả stress… Trong khoảng thời gian này, chúng ta sẽ thấy một bầu khí náo nhiệt bởi tiếng cười, nói phát ra từ những sân chơi sau những thời gian thinh lặng trong ngày.
Hiệu quả
Nếu thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, chúng ta sẽ nhận ra những hiệu quả tích cực cho sức khỏe như: Giúp ngủ ngon hơn, làm chậm quá trình lão hoá, giúp cho cơ, xương khớp khoẻ, tăng cường sức đề kháng, cải thiện sự minh mẫn, tăng cường sự dẻo dai và sinh lực, giảm lo lắng, trầm cảm và căng thẳng, làm giảm nguy cơ của nhiều bệnh như: bệnh tim, loãng xương, cao huyết áp, cholesterol cao, béo phì…
Tuy nhiên, với Chủng viện thì ngoài những mục đích trên còn hướng tới mục đích xâu xa hơn, thể thao không chỉ đơn thuần là để chơi cho thỏa thích nhưng đây còn là một hoạt động nằm trong chương trình đào tạo như Cha giáo Phêrô Nguyễn Hiệu Phượng đã phát biểu trong buổi khai mạc giải bóng đã Vinh Thanh Cup 1012 – 2013: “Với chủng viện, hoạt động thể dục thể thao không chỉ dừng lại ở việc rèn luyện thể lực, nhưng còn là chiều kích đào tạo như người xưa đã nói "Một tinh thần minh mẫn, trong một thân thể tráng kiện”, hầu giúp anh em chủng sinh có được sức khỏe tốt để tu luyện và học tập”, giúp ta trưởng thành hơn qua các chiều kích đào tạo.
1. Giúp các nhà đào tạo
Theo các nhà chuyên môn: khi chơi, là lúc con người trở về nguyên nghĩa, các đức tính cũng như những điểm yếu sẽ bị “phơi bày”. Đây cũng là một phép thử cho các nhà đào tạo có cơ hội hiểu sâu hơn về một người nào đó và tìm ra những cách thế cụ thể, giúp thụ huấn sinh điều chỉnh bản thân và phân định ơn gọi của mình, …
2. Các chiều kích đào tạo
Chẳng hạn, qua một trận đấu bóng đá, ta sẽ thấy các chiều kích đào tạo được thể hiện khá rõ nét.
Giáo dục nhân bản
Quả thực, lúc chơi, ta sẽ không tránh khỏi những va chạm bởi, tranh chấp, … Với bản tính yêu đuối của con người, chúng ta dễ nổi nóng, dễ xung đột. Những lúc như thế, ta sẽ làm mất bầu khí thể thao, mất đi tình anh em… Tuy nhiên, nếu được rèn luyện thường xuyên, ta sẽ dễ dàng vượt qua được tính nóng nảy, làm chủ được bản thân trong những tình huống như thế.
Ngày nay, chúng ta không lạ lẫm gì với những thông tin, hình ảnh phi thể thao như: dàn xếp tỉ số, lối chơi bạo lực, trục lợi cá nhân bất chấp lợi ích, danh dự của một quốc gia. Chỉ vì lợi ích nhỏ bé của mình, người ta sẵn sàng xuyên tạc, nói xấu nhau, dùng tiểu xảo ... để đạt được mục tiêu bỉ ổi. Những vụ bán độ tai tiếng của các câu lạc bộ lừng danh tại Italia hay của đội tuyển Việt Nam tại Seagame 22 là những bằng chứng xác thực. Đó là những hành động thiếu nhân bản.
Chiều kích thiêng liêng
Chúng ta thường nghe hoặc suy nghĩ về những việc làm thánh thiêng gắn liền với nhà thờ, hay những nơi trang nghiêm khác chứ không phải ở những sân chơi thể thao. Điều này không đúng vì như thánh Gia-cô-bê tông đồ đã xác quyết: “Đức tin không có việc làm là đức tin chết” (Gc 2,17). Việc bày tỏ Đức tin, lòng mến Thiên Chúa của chúng ta không chỉ dừng lại ở nhà thờ, trong dòng tu... nhưng phải được thể hiện ở mọi nơi, mọi hoảnh khắc trong cuộc sống. Khi chơi, nếu để ý, chúng ta sẽ phần nào nhận ra được đời sống nội tâm của một số người.
Tại chủng viện, do điều kiện hạn chế, nên các sân chơi đều có nhiều người tham gia. Nếu không rõ, ta sẽ lầm tưởng là các thầy chơi chẳng có luật lệ gì. Bởi lẽ, một trận đấu bóng đá ở chủng viện, mỗi bên không phải là 11, 7 hay 5 cầu thủ, nhưng có trận mỗi bên lên đến 30, 20 cầu thủ… Không phải anh em không biết luật, nhưng nếu áp dụng cách cứng nhắc như thế, chắc chắc nhiều anh em sẽ trở thành ‘siêu dự bị’. Điều này làm nên sự khác biệt của chủng viện so với những nơi khác. Luật lệ chỉ đứng ở hàng thứ, vui vẻ và sức khỏe làm mục tiêu chính yếu.
Chiều kích Tri thức
Khi thấy một pha bóng đẹp, một đường chuyền hay, chúng ta thường hô lên: ‘hay quá’, ‘thông minh quá’, ‘giỏi quá’. Quả thực, nếu một người thường xuyên tập luyện, thi đấu, họ sẽ tích lũy được nhiều kinh nghiệm về cách phán đoán, hiểu ý nhau, tinh thần đồng đội… Đây chính là tri thức. Điều này sẽ giúp ta học cách làm việc nhóm, tinh thần kỷ luật, vượt khó…
Chiều kích mục mục
Ta có thể thực hiện chiều kích này cách dễ dàng, chẳng hạn, ta có thể nhường một pha bóng, nhặt bóng, chuyền bóng cho người khác… những lúc như thế, dù âm thầm nhưng đó là cách thế để phục vụ anh em.
Hệ quả
Là những người tin theo Đức kitô, chúng ta tin rằng, mọi sự đều do bởi Thiên Chúa ban. Tuy nhiên, không vì thế mà chúng ta phó thác hoàn toàn cho Ngài theo kiểu “trời sinh, trời dưỡng”, mà ta còn phải cộng tác với Ngài trong việc sáng tạo và cứu độ nhân loại. Một trong những việc cộng tác đó là rèn luyện sức khỏe.
Ý thức được rằng sức là một ân huệ Chúa ban và rất cần thiết cho mỗi người, vì thế, mỗi chủng sinh đều tích cực luyện tập thể dục thể thao trong các giờ quy định. Hình thức chơi cũng rất phong phú, tùy khả năng và sự đam mê mà mỗi anh em có thể lựa chọn cho mình một bộ môn thích hợp như: bóng đá, bóng chuyền, cầu lông, bóng bàn, bi - a, điền kinh…
Ngoài ra, để nâng cao khả năng và gia tăng sự hiểu biết giữa anh em, gia tăng tình huynh đệ trong nhà trường, Ban giám đốc, ban thể thao đã tổ chức các giải thi đấu trong trường cũng như giao lưu với các giáo xứ, đoàn thể ở ngoài. Đây là những hoạt động hữu ích, giúp cho tình thân ái, hiểu biết, sự gắn kết giữa nhà trường và giáo dân được bền chặt hơn.
Kết Luận:
Tóm lại, để chuẩn bị tốt cho sứ vụ mai ngày của anh em chủng sinh, ngoài thời gian học tập, kinh lễ, thì hoạt động hoạt động thể dục thể thao cũng là điều hết sức quan trọng. Có sức khỏe sẽ giúp cho việc học tập và công tác mục vụ của chúng ta thuận tiện và hiệu quả hơn. Qua đó, giúp ta nối kết tình huynh đệ, hoàn thiện các chiều kích đào tạo, giúp ta thắp sáng ngọn lửa niềm Tin – Cậy – Mến. Chân phước Gioan Phaolô II nói rằng: “Một ngọn lửa chỉ có thể được thắp lên bởi chính một vật đang cháy lửa… (chúng ta) phải cháy lửa tình yêu Chúa Kitô và lửa nhiệt thành mong ước làm cho Đức Kitô được nhiều người nhận biết hơn, yêu mến hơn, bước theo sát Người hơn”./.
Micae Hồ Trung Dũng, K.11
Trích từ Tập san Đức Tin Và Văn Hóa số 01
Vai Trò Của Truyền Thông Trong Giảng Thuyết (09/04/2024)
