Cô Molly Burhans: Về Cách Giảm Sự Chia Cắt Giữa Giáo Hội Và Trái Đất

Các tổ chức tôn giáo không hoàn toàn đi đầu trong công nghệ kỹ thuật số – nhưng một nhà môi trường học và thiết kế bản đồ người công giáo đang làm việc để thay đổi điều này. Molly Burhans là người sáng lập tổ chức phi chính phủ GoodLands có trụ sở tại Hoa Kỳ, nhằm mục đích tận dụng đất đai của Giáo hội công giáo để giải quyết các vấn đề bảo tồn. Qua việc lập bản đồ các tài sản của Giáo hội trên toàn thế giới nhờ công nghệ Hệ thống Thông tin Địa lý (Geographic Information Systems, G.I.S), GoodLands nhằm xác định các khu vực của Giáo hội sở hữu với tiềm năng khôi phục đất đai ở quy mô lớn.

Năm 2019, cô Burhans được vinh danh là Chiến binh trẻ về Trái đất của cơ quan Liên Hiệp Quốc Môi trường cho Bắc Mỹ về các công việc cô làm với GoodLands. Trang Landscape News có buổi nói chuyện với cô trước khi cô đến New York nhận giải vào Tuần lễ Khí hậu ngày 26 tháng 9 – 2019.

Điều gì đã thu hút cô đến với dự án lập bản đồ quy mô lớn nhất của Giáo hội công giáo? Tất cả bắt đầu như thế nào?

Cô Molly Burhans: Mọi người đều có khoảnh khắc ‘eureka!’ (tìm được rồi!) của mình. Tôi nghĩ tôi có khoảnh khắc này khi tôi nghĩ, “Chà, đó là một ý tưởng thực hay.” Đây không phải là một. Nhưng như một làn sóng thủy triều có hệ thống với tất cả các sở thích và đam mê của tôi cùng gộp lại với nhau.

Vào đầu những năm 20 tuổi, tôi bắt đầu quan tâm đến công việc của bà Dorothy Day, nhà hoạt động xã hội công giáo thế kỷ 20, người đã thành lập Phong trào Công nhân Công giáo, điều này giúp tôi nối lại với đức tin của tôi. Tôi cũng thực sự quan tâm đến cộng đồng và rất tích cực trong công việc phục vụ.

Trong thời gian đó, tôi đồng sáng lập công ty đầu tiên – Grooperative, một hợp tác xã thực phẩm do công nhân làm chủ ở Buffalo, New York – và trong thời gian này, tôi bắt đầu khám phá đời sống tôn giáo và có ý muốn đi tu. Tôi đã gặp một số nữ tu an nhiên tự tại, qua phân định ơn gọi, các sơ giúp tôi khám phá các ơn gọi với một linh hướng. Nhưng khi tôi đến thăm tu viện của các sơ, tôi thấy việc quản lý đất đai cần cải thiện nhiều. Tôi nghĩ, “họ có tất cả các khu rừng này, nhưng đủ các thể loài xâm lấn và các vấn đề xói mòn, các mẫu đất và các bãi cỏ mênh mông được cắt tỉa có thể là đồng cỏ và môi trường sống cho các loài thụ phấn.”

Khi tôi thành lập GoodLands, tôi nhận ra Giáo hội công giáo là mạng lưới giáo dục và giúp đỡ nhân đạo phi chính phủ lớn nhất, giám sát 26% cơ sở chăm sóc sức khỏe trên toàn cầu. Tôi nghĩ Giáo hội phải có mạng lưới bảo tồn lớn nhất, nhưng những gì tôi thấy là không có ai tích cực làm việc này.

Không những vậy, tôi thấy gần như không có giáo phận hoặc dòng tu nào có bản đồ G.I.S về tài sản của họ, và nhiều nơi thậm chí không có bảng tính Excel để liệt kê tài sản của mình. Tôi nghĩ: “Chà, phải có ai làm việc này”. Tôi cũng biết, Giáo hội công giáo là một trong những chủ sở hữu đất lớn nhất toàn cầu – một số người nghĩ Giáo hội có hơn 177 triệu mẫu Anh (71,6 triệu ha) trên toàn thế giới – nhưng Giáo hội hiếm khi kiểm kê đất đai.

Giáo hội công giáo phản ứng như thế nào với dự án của cô?

Tôi đã gặp các giám chức ở Giáo triều la-mã tại Vatican và xin phép lập bản đồ Giáo hội trên toàn cầu. Chúng tôi cũng đã thảo luận về các điều kiện bảo mật. Tháng 12 năm 2016, chúng tôi đã công bố bản đồ kỹ thuật số đầu tiên của Giáo hội công giáo trong lịch sử, như một phần của Hội đồng Nghệ thuật và Công nghệ Vatican. Bây giờ chúng tôi có cơ sở dữ liệu địa lý lớn nhất về thông tin công giáo, là cơ sở nền tảng cho bước tiếp theo: sử dụng cơ sở dữ liệu đó để đạt được các mục tiêu phục hồi hệ sinh thái và quản lý tài sản của Giáo hội.

Cô đề cập đến mối quan tâm về các vấn đề riêng tư và bảo mật. Tại sao vậy?

Các bản đồ là công cụ chính trị cực kỳ mạnh mẽ. Và ở quy mô bất động sản trên toàn cầu, đó là nơi thực sự có các rủi ro xảy ra. Rủi ro cho sự sống, rủi ro bị chiếm đất – thông tin về các tài sản là cần thiết cho các mục tiêu của chúng ta, nhưng nó lại có thể bị sử dụng rất bất chính, đặc biệt là ở những nơi người ta không thích Giáo hội công giáo, nơi có nhà nước đối lập hoặc các tổ chức phi nhà nước, thậm chí kể cả các công ty trục lợi khi họ tiếp xúc với người dân không hiểu giá trị tài sản của mình. Chúng tôi đã thấy tình huống tương tự xảy ra với các công ty khai thác mỏ Amish ở các vùng của Hoa Kỳ.

Tôi có thể dễ dàng hình dung người ta có thể xem các bản đồ khoáng sản hoặc bản đồ mỏ dầu như các bản đồ các tài sản công giáo, khai thác các cộng đồng này, khai thác sự thiếu hiểu biết của họ về chính đất đai của họ để thực hiện các giao dịch thấp hơn giá thị trường nhằm thu lợi riêng. Trước những lo ngại này, chúng ta thực sự cần thành lập một cơ quan quản lý cho Giáo hội công giáo trong thời đại kỹ thuật số để xem xét và đưa ra chính sách cho những vấn đề xung quanh dữ liệu này.

Qua sứ mệnh của GoodLands, cô muốn nói gì khi “giúp mọi người sử dụng đất đai cho tốt?”

Theo tôi, điều này có nghĩa chúng ta nên hiểu tiềm năng của cảnh quan và vai trò của chúng trong cuộc sống chúng ta. Cảnh quan là những bức tranh ghép phức tạp, tuyệt vời của hệ sinh thái, và quản lý chúng là cách hiệu quả nhất để loại bỏ khí thải carbon dioxide khỏi khí quyển. Chúng ta biết các dịch vụ hệ sinh thái có giá trị kinh tế đối với chúng ta. Nếu chúng ta không chăm sóc đất đai thì chúng ta không chăm sóc con người. Đất đai là lãnh vực nơi tất cả những việc tốt khác của chúng ta được làm. Cho dù đó là chăm sóc sức khỏe, nhà ở hay cung cấp thực phẩm cho những người đang đói – chúng ta chỉ có thể lấy thực phẩm từ đất. Và tôi nghĩ có một khía cạnh đạo đức trong cách chúng ta chăm sóc đất đai của chúng ta, để đảm bảo đất đai là sức khỏe của cộng đồng và nâng cao chất lượng cuộc sống của những người xung quanh chúng ta.

Giáo hội công giáo sở hữu nhiều đất đai, tạo cơ hội nhân rộng tác động tích cực của các chương trình khác nhau của Giáo hội như giáo dục và chăm sóc sức khỏe. Những chương trình này đã và đang có tác động tích cực to lớn, và bây giờ chúng ta nhận ra, với không gian mà nhà thờ đang sử dụng, có một không gian hoàn toàn khác mà chúng ta có thể sử dụng để cải thiện thế giới. Tiềm năng thật sự không thể tưởng tượng được.

Giải thưởng Chiến binh trẻ của Trái đất của Liên hợp quốc có ý nghĩa gì đối với cô và công việc của cô?

Một trong những yếu tố đáng quý nhất của giải là chiếc micrô mà giải cung cấp để đưa ra thông điệp, chúng ta phải làm cho đất đai của mình hoạt động tốt và chúng ta có một cách tốt hơn để quản lý đất đai. Tôi hy vọng nó có thể cho phép tôi chia sẻ những câu chuyện cá nhân về cảnh quan đang được quản lý với tính toàn vẹn sinh thái và trước hết, điều này giúp tôi có cảm hứng và làm cho tổ chức của chúng tôi có năng lực phù hợp để giúp mở rộng loại hình thiết kế và quản lý cảnh quan sinh thái, sử dụng công nghệ, quan hệ đối tác địa phương và các phương tiện tài chính sáng tạo.

Giải thưởng này cũng thực sự quý báu cho những người mà tôi có thể gặp. Tôi cảm thấy rất vinh dự khi trở thành một phần của mạng lưới các Chiến binh trẻ của Trái đất, có cơ hội lắng nghe và học hỏi họ. Tôi rất vinh dự và vui mừng khi mang lại hy vọng và giải pháp cho thế giới, đồng thời khuyến khích những người khác đừng thờ ơ hoặc tuyệt vọng khi đối diện với biến đổi khí hậu.

Marta An Nguyễn dịch